Palmiry – to cmentarz-mauzoleum, powstałe w roku 1948 roku, na wielkiej polanie, wśród sosnowego lasu na samym skraju Puszczy Kampinowskiej. Między 7 i 8 grudnia 1939, a lipcem 1941 funkcjonariusze SS i policji niemieckiej rozstrzelali około 1700 obywateli polskich, narodowości polskiej i żydowskiej, zazwyczaj przywiezionych z warszawskich więzień i aresztów. W Palmirach zostali zamordowani wybitni przedstawiciele życia politycznego, społecznego, kulturalnego i zawodowego, m.in. działacz ludowy marszałek Sejmu Maciej Rataj, działacz PPS Mieczysław Niedziałkowski, wiceprezydent Warszawy Jan Pohorski, olimpijczyk Janusz Kusociński, profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego: S. Kopeć i K. Zakrzewski, literaci: W. Hulewicz i S. Piasecki. Egzekucje odbywały się także w innych miejscach Puszczy m.in. w Wólce Węglowej, Laskach i Wydmach Łuże. Ostatnie miały miejsce w 1943 roku. Zbrodnie, o których świat nigdy nie miał się dowiedzieć wyszły na jaw dzięki leśnikom (gajowy Adam Herbański) i miejscowej ludności. Prace ekshumacyjne, prowadzone w Palmirach w latach 1945 i 1946 r., a w 1947 także w innych okolicznych miejscach, doprowadziły do odkrycia masowych grobów ofiar hitlerowskiego barbarzyństwa. Część źródeł informuje, iż na cmentarzu w Palmirach pochowano 2115 osób. Władysław Bartoszewski podaje natomiast, że spoczywają tam ciała 2204 ofiar nazistowskiego terroru, rozpoznać udało się zaledwie 400 osób.Obok bramy wejściowej czytamy powtórzone w marmurze słowa zapisane przez nieznanego więźnia na ścianie piwnicy gestapo w Alei Szucha w Warszawie.
Sam cmentarz to przejmujący las krzyży, po części tablic z sześcioramienną gwiazdą. Na niektórych nazwiska zidentyfikowanych ofiar, na większości tylko data egzekucji. Urna na symbolicznym ołtarzu zawiera ziemię z miejsc, gdzie ofiary zostały zamordowane. Mniejsze krzyże umieszczono w okolicy na miejscach odnalezionych grobów; znajdują się między innymi przy Palmirskiej Drodze oraz na zachód od trzech krzyży na wydmie.
2204 Polaków – ofiar eksterminacyjnej polityki Niemiec hitlerowskich
1793 osoby stracone w Palmirach w latach 1939-1941
96 osób straconych w Szwedzkich Górach w styczniu 1940 r.
115 osób straconych w Laskach w 1942 r.
83 osoby stracone na Wydmach Łuże w 1942 r.
102 osoby stracone w Stefanowie w styczniu i w lutym 1943 r.
15 osób straconych w Wólce Węglowej w maju 1943 r.
Muzeum Walki i Męczeństwa w Palmirach
Muzeum utworzono z myślą o upamiętnieniu tragicznych wydarzeń z okresu II wojny: egzekucji w Palmirach i w Puszczy Kampinoskiej w latach 1939-43 oraz powojennych ekshumacji i utworzenia cmentarza-mauzoleum (1945-48). Poprzednia, ponad trzydziestoletnia siedziba Muzeum nie była wystarczająca na potrzeby bogatych zbiorów. Również organizacja przestrzeni budynku nie pozwalała na odpowiednią prezentację eksponatów. Brakowało nowoczesnego wyposażenia, które pozwoliłoby tak ważnemu miejscu pamięci narodowej stać się muzeum na miarę XXI wieku.
Główną część nowej ekspozycji stanowią małe podświetlone gablotki, umieszczone na cienkich podstawkach, z których każda ma być poświęcona osobnej ofierze, po której pamiątki m.in. listy, legitymacje, portfele, fragmenty biżuterii czy koszule, trafiły do muzeum. Towarzyszą im podświetlone pulsującym światłem niemieckie zdjęcia z egzekucji, listy ofiar, nadawane również z głośników oraz informacje na temat dat i miejsc kaźni. W budynku znalazły się także cztery drzewa umieszczone w specjalnych szklanych tubusach. Drzewa były jedynymi świadkami zbrodni, dlatego tez stanowią integralny element ekspozycji. Noszą one symboliczne nazwy upamiętniające cztery miejsca masowych rozstrzelań mieszkańców Warszawy: Palmiry, Laski i Wólkę Węglową, ostatnie drzewo zaś nosi nazwy dwóch miejscowości: Szwedzkich Gór i Wydm Łużych. Przez szklaną taflę rozciąga się widok na cmentarz. Budynek obłożony jest blachą, w której wywiercono otwory przypominające ślady po kulach.
w postaci komentarza. Zapraszam także na moją stronę na Facebooku
Julia odkrywa świat
